بڕیاره‌ ئێواره‌ی‌ ئه‌مڕۆ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق بۆ ده‌نگدان به‌ پرۆژه‌ی یاسای به‌ پارێزگاكردنی هه‌ڵه‌بجه‌ و چه‌ند یاسایه‌كی‌ دیکە كۆببێته‌وه‌.

ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه‌، 26-3-2025، ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق كارنامه‌ی‌ كۆبوونه‌وه‌ی ئێواره‌ی ئه‌مڕۆی بڵاو كرده‌وه‌.

 به‌پێی كارنامه‌كه‌، بڕگه‌ی یه‌كه‌م تایبه‌ته‌ به‌ ده‌نگدان به‌ پرۆژه‌ی یاسای به‌ پارێزگاكردنی هه‌ڵه‌بجه‌ و له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌رێمه‌كان و پارێزگاكانی په‌رله‌مانه‌وه‌ ئاماده‌ كراوه‌.

ئەمە لە کاتێکدایە،‌ بڕیار بوو شه‌وی‌ رابردوو په‌رله‌مانی‌ عێراق بۆ ده‌نگدان به‌ پرۆژه‌ی یاسای به‌ پارێزگاكردنی هه‌ڵه‌بجه‌ كۆببێته‌وه‌، به‌ڵام به‌هۆی ته‌واو نه‌بونی نیسابی یاسایی، كۆبوونه‌وه‌كه‌ هه‌ڵگیرا.

بڕیارە ئێوارەی ئەمڕۆ دەنگ بە پرۆژە یاسای بە پارێزگابوونی هەڵەبجە بدرێت

وەزارەتی دارایی ڕایگەیاند، سبەی پێنج شەممە دەست بەدابەشکردنی مووچەی مانگی ئازار دەکرێت. 

ئەمڕۆ چوارشەممە، 26-3-2025، وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێمی کوردستان لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، کەمێک لەمەوبەر بڕی (954,880,467,779) نۆ سەدو پەنجاو چوار ملیار و هەشت سەدو هەشتا ملیۆن و چوار سەدو شەست و حەوت هەزارو حەوت سەدو حەفتاو نۆ دینار وەک تەموویلی مووچەی مانگی ئازاری مووچەخۆران و فەرمانبەران و خانەنشینانی هەرێمی کوردستان، لەلایەن وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵەوە خرایە سەر هەژماری بانکی وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان لە لقی هەولێری بانکی ناوەندی عێراق. 

ئاشکراشیکرد، سبەی پێنج شەممە، دەست بەدابەشکردنی مووچەی مانگی ئازار دەکرێت. 

هاوکات، وەزارەتی دارایی چەند تێبینییەک دەخاتە ڕوو، 
1-ئەو مووچەخۆرانەی لە ڕێی پرۆژەی هەژماری منەوە مووچە وەردەگرن ڕاستەوخۆ پارە دەخرێتە سەر هەژمارەکانیان و لەڕێگای کورتەنامەوە ئاگادار دەکرێنەوە. 
2-ئەو مووچە خۆرانەی بەشێوەی کاش مووچە وەردەگرن، دوای گواستنەوەی پارە بۆ بانکەکان لە کەمترین ماوەدا ،ڕاستەوخۆ دەست بەدابەشکردنی مووچەکانیان دەکرێت.

سبەینێ مووچەی مانگی سێ دابەش دەکرێت

داواکاری گشتی سلێمانی ڕایگەیاند، وەرگرتنی لێدوان و چاوپێکەوتن لەگەڵ کەسوکاری کوژراو جگە لەوەی وەک تاوان هەژمار دەکرێت. 

بەپێی نوسراوێکی فەرمی، داواکاری گشتی سلێمانی داوا دەکات چیتر دەزگاکانی راگەیاندن روماڵی هەواڵی کوشتن نەکەن و زانیاری ناڕاست و بێبەنەما بڵاو نەکەنەوە.
 
لە نوسراوەکەدا هاتووە، لەکاتی رودانی روداوێکی کوشتن دادگا و لایەنە پەیوەندیدارەکان سەرقاڵی لێکۆڵینەوە و کۆکردنەوەی زانیارین، کەچی بەبێ رەچاوکردنی ئیتیکی کاری رۆژنامەوانی و پێچەوانەی رێنمایی و یاسا کارپێکەرەکانی هەرێمی کوردستان، ئەو جۆرە تاوان و روداوانە دەکرێنە هەواڵی بەپەلە و زانیاری ناڕاست و بێبنەما و ناڕاست بڵاودەکەنەوە و لێکدانەوەی نایاسایی و نادروست بۆ روداوەکان دەکەن.
 
ئاماژە بەوەشدەکات، وەرگرتنی لێدوان و چاوپێکەوتن لەگەڵ کەسوکاری کوژراو جگە لەوەی وەک تاوان ئەژمار دەکرێت، لەهەمان کاتدا کاریگەری نەرێنی دەخاتەسەر لایەنی دەرونی تاک و کۆمەڵگە بەتایبەت هەرزەکاران و بەلاڕێدابردنی رەوتی لێکۆڵینەوەکان.
 
داوکاری گشتی سلێمانی داوا لە سەرجەم دەزگا میدیاییەکان دەکات خۆیان بەدوربگرن لە روماڵکردنی ئەو جۆرە هەواڵانە و رەچاوی یاسا و رێنماییەکان بکەن، بەپێچەوانەوە رێکاری یاسایی لە دژیان دەگیرێتەبەر.

داواکاری گشتی سلێمانی: وەرگرتنی لێدوان لە کەسوکاری کوژراو وەک تاوان هەژمار دەکرێت

کارەبای سلێمانی ڕایگەیاند، نرخی کیلۆواتی کارەبای موەلیدەی سیتییەکان بۆ مانگی سێ (268) دینار بۆ هەر کیلۆواتێک.

بەڕێوەبەرایەتی گشتی كارەبای سلێمانی لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، ئەمڕۆ چوارشەممە 26/3/202 لیژنەی باڵای دیاریکردنی نرخی کارەباى کۆمەڵگاکانى نیشتەجێبوون (ستییەکان) کۆبوونەوەیەکی سازکردو تیایدا نرخی کیلۆواتی کارەبای موەلیدەی بۆ مانگی سێ دیاریکرد، کە بریتییە لە (268) دینار بۆ هەر کیلۆواتێک.

ئاماژەی بەوەشکرد، بەگوێرەی نرخی گازوایل لەبازاڕ و ئەو توێژینەوەیەی بۆ خەرجی موەلیدەی ستییەکان ئامادەکراوە، نرخی کیلۆوات ئاوەڕێک کارەباى موەلیدەى ستییەکان بۆ ئەم مانگە (ئازار) بریتییە لە (268) دینار.

ئاشکراشیکرد، هاوكات بۆ ئەو ستییانەش كە تاكە سەرچاوەی كارەبایان موەلیدەیە و كارەبای نشتیمانیان نیە نرخی كیلۆواتیان (240) دینارە.

باسی لەوەشکرد، پێویستیشە سەرجەم ستیيەکانی سنووری پارێزگای سلێمانی پابەندبن بەنرخەکەوە، بەپێچەوانەوە ئەگەر زیاتر لەو نرخە وەربگرن رووبەڕووی رێکاری یاسایی دەکرێنەوە.

نرخی کارەبای موەلیدەی سیتییەکان بۆ مانگی سێ دیاریکرا

بەڕێوەبەری ژمێریاریی خانەنشینیی سلێمانی رایگەیاند، ئەمڕۆ بەشێك لەوانەی بەم دواییانە خانەنشین بوونه، سێ مووچە بەیەکەوە وەردەگرن.

سارا حەمەنەجیب، بەڕێوەبەری ژمێریاریی خانەنشینیی سلێمانی، لە لێدوانێکیدا رایگەیاند، لەگەڵ مووچەی مانگی سێ کە ئەمڕۆ دابەش دەکرێت، بەشێک لەو خانەنشینانەی بەم دواییه خانەنشین بوون، لەدایكبوانی 1961 بۆ 1965، سێ مووچە بەیەكەوە وەردەگرن کە مووچەی مانگی یەک و دوو و سێیه.

ئاشکراشیکرد، ئەوانەی مامەڵەیان تەواو بووە و خراونەتە نێو مووچەی مانگی سێ، ئەوانەی دیکەش کە تەواو نەبوونه، لە مانگی داهاتوودا وەریدەگرن.

ئەمە لە کاتێکدایە، دوێنێ سێشەممە وەزارەتی دارایی و ئابوریی هەرێم رایگەیاند، سەرجەم رێكارەكانی پارەداركردن كە بڕەكەی 954 ملیار و 880 ملیۆن و 467 هەزار و 779 دینارە وەك مووچەی مانگی سێی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان، لەلایەن وەزارەتی دارایی فیدراڵەوە تەواوكرا و بڕیارە ئەمڕۆ پارەكە بخرێتەسەر هەژماری بانكیی وەزارەتی دارایی هەرێم.

ئەم خانەنشینانە سێ مووچە بەسەریەکەوە وەردەگرن

قایمقامی پێنجوێن ڕایگەیاند، رووداوێکی هاتوچۆ روویدا و بەهۆیەوە منداڵێک گیانی لەدەستدا.

هێمن ئیبراهیم، قایمقامی پێنجوێن لە لێدوانێکدا راگەیاند، لە نزیک نەخۆشخانەی گشتیی پێنجوێن رووداوێکی هاتوچۆ روویداوە و بەهۆیەوە منداڵێک گیانی لەدەستدا و دوو کەسی دیکەش بریندار بوون و رووداوەکە لەنێوان ئۆتۆمبێلێکی بێسەرەتا و ئۆپڵێک بووە.
دووپاتیکردەوە، منداڵێک کە تەمەنی نزیکەی دوو ساڵە گیانی لەدەستدا و دایکیشی بە سەختی برینداربووە.

ئاماژەی بەوەشکرد، رەوانەی سلێمانی کراوە و باوکیشی لە نەخۆشخانەی پێنجوێن چارەسەری وەرگرتووە.

ئەمشەو لە ڕووداوێکی هاتووچۆدا منداڵێک گیانی لەدەستدا 

کامەران عوسمان ڕایگەیاند، ئەمڕۆ سوپای تورکیا زنجیرەیەک ئەشکەوتی لە گوندی سگێرێ لە سنوری قەزای ئامێدی تەقاندەوە.

کامەران عوسمان، ئەندامی ڕێکخراوی سی پی تی ئەمریکی لە بڵاوکراوەیەکدا ڕایگەیاند، لە کاتژمێر 1:10 خولەکی دوانیوەڕۆی ئەمڕۆدا، سوپای تورکیا بە بەکارهێنانی TNT، زنجیرەیەک ئەشکەوتی لە گوندی سگێرێ لە سنوری قەزای ئامێدی تەقاندەوە و ئەشکەوتەکانی خاپوور کردن.

دووپاتیکردەوە، لە کۆتایی ساڵی 2020ەوە سوپای تورکیا، بارەگایەکی سەربازی لە گوندی سگێرێدا دروستکردووە کە بەهۆیەوە تەواوی دانیشتووانی گوندەکە، گوندەکەیان بەجێهێشتووە.

ئەوەشی خستەڕوو، لە ئێستادا لە گوندەکانی دەوروبەر و قەزای ئامێدی و پارێزگای دهۆکدا نیشتەجێن.

باسی لەوەشکرد، لەسەرەتای ئەمساڵەوە، ئەوە دووەمجارە کە سوپای تورکیا ئەشکەوتەکانی سنوری قەزای ئامێدی بەئامانجدەگرێت.

ئەمڕۆ زنجیرەیەک ئەشکەوتی هەرێمی کوردستان لەلایەن سوپای تورکیاوە تەقێندرانەوە

وتەبێژی حکومەتی کاربەڕێکەر ڕایگەیاند، ئەگەر پارەکەی بەغدا بگاتە دەستمان، پێش جەژنی ڕەمەزان مووچە دابەش دەکەین.
 
ئەمڕۆ سێشەممە، 25-3-2025، پێشەوا هەورامانی، وتەبێژی حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێمی کوردستان لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، هەموو هەوڵێکی خۆمان دەدەین کە بەر لە جەژن مووچەی تەواوی فەرمانبەران دابەش بکەین.
 
ڕوونیشیکردەوە، ئەگەر تەمویلەکە بگاتە دەستمان، پێش جەژن مووچە دابەش دەکەین.
 
ئاشکراشیکرد، لەگەڵ حکومەتی فیدراڵ هەنگاوی باشمان بڕیوە و لەسەر زۆربەی ئەو کێشە تەکنیکییانەی مووچە کە هەبوون چارەسەر دۆزراوەتەوە.

ئەمڕۆ وەزارەتی دارایی و ئابووری لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، نۆ سەدو پەنجاو چوار ملیار و هەشت سەدو هەشتا ملیۆن و چوار سەدو شەست و حەوت هەزارو حەوت سەدو حەفتاو نۆ دینارە وەک تەموویلی مووچەی مانگی ئازاری مووچەخۆران و فەرمانبەران و خانەنشینانی هەرێمی کوردستان، لەلایەن وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵەوە تەواو کراو.

دوپاتیکردەوە، بڕیارە سبەی پارەکە بخرێتە سەر هەژماری بانکی وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان لە لقی هەولێری بانکی ناوەندی عێراق.

پێشەوا هەورامانی:  بەغدا پارە بنێرێت ئەوا پێش جەژنی ڕەمەزان مووچە دابەش دەکەین

بەڕێوەبەری بەشی هاتووچۆی ڕۆژئاوای سلێمانی ڕایگەیاند، بەهۆی كۆن بوونی سیستەمی پێشووتری كامێراكانی تیژڕەوی سیستەمێكی نوێیان بۆ كامێراكانی تۆماركردنی تیژڕەی شۆفێران داناوە.

بەهمەن ئەحمەد، بەڕێوەبەری بەشی هاتووچۆی ڕۆژئاوای سلێمانی لە لێدوانێکدا ڕایگەیاند، كامێراكانی تۆماركردنی تیژڕەوی لە ناو شاری سلێمانی پێشتر لەچەند جێگەیەك دانراون، كە زۆرترین گومانی خێرایی شۆفێرانی لێكراوە و كامێراكانیش بە سیستەمێكی كۆن دانراون.

ئەوەشی خستەڕوو، ئێستا ئەو سیستەمە كۆنە بەسەرچووە، بۆیە بە هەماهەنگی لەگەڵ وەزارەتی ناوخۆ سیستەمێكی نوێیان بۆ كامێراكانی تۆماركردنی تیژڕەی شۆفێران داناوە و گۆڕانكاریش لە هەندێك لە جیگاكانی دانانی كامێراكان دەكرێت.

ڕوونیشیکردەوە، سیستەمە نوێیەكە لەگەڵ تۆماركردنی تیژڕەوی شۆفێران كار لەسەر چەند خاڵێكی نوێ دەكات لەوانەش تۆماركردنی بەكارهێنانی ئامێرەكانی پەیوەندیكردن لەكاتی شۆفێری و نەبەستنی پشتێنی سەلامەتی، كە هەریەك لەوانە بە سەرپێچییەكی جیاواز تۆمار دەكرێت.

سیستەمێكی نوێ بۆ كامێراكانی تۆماركردنی تیژڕەوی شۆفێران دادەندرێت

سەرۆکی ئەنجوومەنی عەلوەی هەولێر ڕایگەیاند، ئەمڕۆ نرخی تەماتە دابەزی هۆکاری دابەزینەکە، زۆربوونی تەماتەیە لە عەلوە.
 
رەجەب حاجی عەزیز، سەرۆکی ئەنجوومەنی عەلوەی هەولێر، لە لێدوانێکدا ڕایگەیاند، ئەمڕۆ نرخی کیلۆیەک تەماتەی باشی ئێرانی 750 دینارە.
 
لەبارەی هۆکاری دابەزینی نرخەکەوە، ئاشکرایکرد، شەوی رابردوو بڕێکی زۆر تەماتە هاوردەکراوە و بووەتە هۆی دابەزینی نرخ.
 
لەلایەکی دیکەوە، سەروەر عەلی، بەرپرسی سەندیکای عەلوەی سلێمانی ڕایگەیاند، لێرەش نرخی تەماتە دابەزیوە و کیلۆی تەماتەی ئێرانی بە 850 دینارە.
 

 چەند رۆژێکە نرخی تەماتە لە بازاڕەکانی هەرێمی کوردستان بەرزدەبێتەوە و هاوردەکردنی تەماتەی ئێرانی لەکاتێکدایە، لەسەر داوای جووتیارانی ناوەڕاست و باشووری عێراق، لە 26-01-2025ـەوە هاوردەکردنی تەماتە بۆ هەرێمی کوردستان قەدەخە کراوە.

ئەمڕۆ نرخی تەماتە دابەزی

وەزارەتی ناوخۆ ڕایگەیاند، مۆڵەت دراوەتە کۆمپانیاکانی (دیلیڤەری)، ئەگەرنا هەر ماتۆرسوارێک تۆمارکراو نەبێت، دەستی بەسەردا دەگیرێت. 

ئەمڕۆ سێشەممە، 25-3-2025، وەزارەتی ناوخۆی حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێمی کوردستان لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، ماتۆرسوارەکان لە ترافیک لایتی سوور ناوەستن و پێچەوانەی ئاراستەی شەقامەکان دەڕۆن ڕێزی مافی شوفێر و ئۆتۆمبێل لە ترافیک لایت و شەقامەکان ناگرن.

ئاماژەی بەوەشکرد، ماتۆرسوار بوونەتە هەڕەشە بەسەر ژیانی خۆیان و خەڵکی دیکەش، لێپرسینەوەی یاساییان لەگەڵ دەکرێت و دەست بەسەر ماتۆرەکانیان دادەگیرێت.

ئاشکراشیکرد، مۆڵەت دراوەتە کۆمپانیاکانی گەیاندنی خواردن (دیلیڤەری) تا خۆیان لەگەڵ یاساکانی هاتوچۆ بگونجێنن.
ئەوەشی خستەڕوو، بە پێچەوانەوە لە ئایندەیەکی نزیک هەر کۆمپانیا و ماتۆرسوارێک تۆمارکراو نەبێت، دەستی بەسەردا دەگیرێت.

وەزارەتی ناوخۆ: مۆڵەت دراوە بە کۆمپانیاکانی دیلڤەری تا لەگەڵ یاساکانی هاتووچۆ خۆیان بگونجێنن

وەزارەتی دارایی و ئابووری ڕایگەیاند، سەرجەم ڕێکارەکانی ناردنی مووچە تەواوبووە و بڕیارە سبەی زیاتر لە 954 ملیار دینار بخرێتەسەر هەژماری بانکی هەرێم.
وەزارەتی دارایی و ئابووری لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، کەمێک لەمەوبەر سەرجەم ڕێکارەکانی ناردنی تەموویلی مووچە کە بڕەکەی (954،880،467،779) نۆ سەدو پەنجاو چوار ملیار و هەشت سەدو هەشتا ملیۆن و چوار سەدو شەست و حەوت هەزارو حەوت سەدو حەفتاو نۆ دینارە تەواوکرا.
ئاماژە بەوەشکراوە، تەموویلی مووچەی مانگی سێی مووچەخۆران و فەرمانبەران و خانەنشینانی هەرێمی کوردستان، لەلایەن وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵەوە تەواو کراوە.
ئەوەشی ئاشکراکردووە، بڕیارە سبەی پارەکە بخرێتە سەر هەژماری بانکی وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان لە لقی هەولێری بانکی ناوەندی عێراق.

سینەمای قەلەم

گەڕان بکە بۆ نوێترین فیلم و دراما جیهانیەکان لە سینەمای قەڵەم بە زمانی کوردی و بیانی

نوێترین