دادگای باڵای سعودیە بڕیاریدا، ئێوارەی ڕۆژی شەممە لەسەرجەم وڵات، چاودێری بینینی مانگ بکەن و یەکەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزان دیاریبکەن.
دادگای باڵای سعودیە، لە ڕاگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، داوا لەسەرجەم موسڵمانانی وڵاتەکە دەکەن چاودێری بینینی مانگ بکەن بۆ دیاریکردنی یەکەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزانی ساڵی 1446ــی کۆچی.
ئاماژەی بەوەشکرد، بە چاوی ئاسایی، یان بە ئامێری تایبەت توانیتان مانگ ببینن نزیکترین بنکە ئاگاداربکەنەوە بۆ هاوکاریکردنتان بۆ گەیاندنتان بە نزیکترین دادگای وڵاتەکە و پشتڕاستکردنەوەی بینینەکە.
ئاشکراشیکرد، ئەگەر سەلمێنرا مانگ بینراوە، ڕۆژی یەکشەممە دەکرێتە جەژنی ڕەمەزان، ئەگەر نەتوانرێت ببینرێت ڕۆژی دووشەممە دەکاتە یەکەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزان.

سعودیە دەربارەی دیاریکردنی یەکەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزان چی دەڵێت؟

پەیمانگای نیشتمانی میسڕ، بۆ لێكۆڵینەوەی فەلەكناسی، یەكەم ڕۆژی جەژنی مانگی ڕەمەزانی دیاریكرد.
پەیمانگای نیشتمانی میسڕ، بۆ لێكۆڵینەوەی فەلەكناسی، لە ڕاگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، ڕۆژی یەكشەممە ڕێكەوتی 30-3-2025، یەكەم ڕۆژی جەژنی مانگی ڕەمەزان دەبێت.
ئەوەشی ئاشکراكردووە، مانگی ڕەمەزانی ئەمساڵ تەنها 29 ڕۆژ دەبێت و ڕۆژی یەكشەممە یەکەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزانە.

یەکەم ڕۆژی جەژنی ڕەمەزان دیاریکرا

موقتەدا سەدر، داوا لە لایەنگرانی دەکات، بایکۆتی دەنگدان و بەربژێربوون بکەن.

موقتەدا سەدر، سەرۆکی رەوتی نیشتمانیی شیعە، بایکۆتکردنی پرۆسەی هەڵبژاردنی داهاتووی عێراقی راگەیاند و هۆکارەکەشی بۆ بەردەوامبوونی گەندەڵی دەگەڕێنێتەوە. داواشی لە لایەنگرانی دەکات، بایکۆتی دەنگدان و بەربژێربوون بکەن.

لە وەڵامی پرسیاری لایەنگرانیدا سەبارەت بە بۆچوونی لەبارەى رۆڵیان لە ئامادەکارییەکان بۆ هەڵبژاردنەکانی داهاتوودا، ئاشکراشیکرد: "با هەمووان بزانن، بەهۆی بەردەوامبوونی گەندەڵییەوە، بەشداری لە هەڵبژاردنێکی خواروخێچدا ناکەم".
ڕوونیشیکردەوە: "هەڵبژاردنەکان ئامانجیان تەنیا بەرژەوەندیی تائیفەگەری و حیزبییە و دوورە لە نەهامەتییەکانی گەلی عێراق و ئەو کارەساتانەی لە ناوچەکە روودەدات، هۆکارى سەرەکیی تێوەگلانی عێراق و گەلەکەیەتی لە کۆمەڵکوژییەک، کە هیچ بەرژەوەندییەکیان تیادا نییە".
موقتەدا سەدر دەشڵێت: "چۆن پێشتر فەرمانی بە لایەنگرانی رەوتی نیشتمانیی شیعە کردووە دەنگبدەن، ئەمڕۆ داوایان لێدەکەم بایکۆتی دەنگدان و بەربژێربوون بکەن” .

موقتەدا سەدر داوا لە لایەنگرانی دەکات بایکۆتی دەنگدان بکەن 

وەزارەتی کاروباری کۆمەڵایەتی عێراق ڕایگەیاند، خانەنشینان و دەستەبەری کۆمەلایەتی جیا لە دابەشکردنی مووچە بەسەریاندا بڕی 50 هەزار دیناری تر وەک جەژنانە وەردەگرن.

وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی عێراق لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، ئەمڕۆ پێنجشەممە (27ی ئازاری 2025)، بەبۆنەی هاتنی جەژنی ڕەمەزانی پیرۆز، مووچەی خانەنشینان و دەستەبەری کۆمەلایەتی بۆ مانگی نیسان لە بەغدا و پارێزگاکانی خوارو دابەشدەکریت.
ئەوەشی خستەڕوو، هەر لەو چوارچێوەیەشدا جگە لە مووچەکان بڕی 50 هەزار دیناری تر وەک جەژنانە بەبۆنەی جەژنی ڕەمەزانەوە وەردەگرن.

وەزارەتەکە لە بەیاننامەیەکدا لەزاری بەڕێوەبەری گشتیی بەشی خانەنشینی و دەستەبەری کۆمەڵایەتی بۆ کرێکاران، ئاشکرایکردووە: “بەڕێوەبەرایەتییەکە سەرجەم ڕێکارەکانی پەیوەست بە دابەشکردنی مووچەی خانەنشینان و دەستەبەری کۆمەڵایەتی لە نیوەڕۆی ئەمڕۆوە دەستپێکردووە”.
 
وەزارەتەکە داوای لە خانەنشینان کردووە سەردانی ئامێرەکان و ناوجە دیاریکراوە فەرمییەکان بکەن بۆ وەرگرتنی مووچەکانیان.

“هەر خانەنشینێک بڕی 50 هەزار دینار وەک جەژنانە وەردەگرێت”

وەزارەتی دارایی عێراق، دەستی بە دابەشکردنی مووچەی مانگی چواری مووچەخۆران کرد.
وەزارەتی دارایی عێراق بڵاویکردەوە، لە ئەمڕۆوە مووچەی مانگی چوار دەخرێتە سەر هەژماری بانکی خانەنشینان.
ئەمەش لە کاتێکدایە، وەزارەتی دارایی عێراق لە 1 ی مانگەوە دەست بە دابەشکردنی مووچە دەکات، بەڵام بۆ ئەم مانگە بەهۆی ئەوەی سەرەتای مانگ دەکەوێتە پشووی جەژنەوە، چەند ڕۆژێک دابەشکردنەکە پێشخراوە.
هاوکات، لە هەرێمی کوردستان لە ئەمڕۆوە دابەشکردنی مووچەی مانگی سێ دەستیپێکردووە و حکومەتی کاربەڕێکەریش تا ئێستا هیچ وادەیەکی بۆ ناردنی لیستی مووچەی مانگی چوار و دابەشکردنی دیارینەکردووە.

عێراق دەستی بە دابەشکردنی مووچەی مانگی چوار کرد

بڕیاره‌ ئێواره‌ی‌ ئه‌مڕۆ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق بۆ ده‌نگدان به‌ پرۆژه‌ی یاسای به‌ پارێزگاكردنی هه‌ڵه‌بجه‌ و چه‌ند یاسایه‌كی‌ دیکە كۆببێته‌وه‌.

ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه‌، 26-3-2025، ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عێراق كارنامه‌ی‌ كۆبوونه‌وه‌ی ئێواره‌ی ئه‌مڕۆی بڵاو كرده‌وه‌.

 به‌پێی كارنامه‌كه‌، بڕگه‌ی یه‌كه‌م تایبه‌ته‌ به‌ ده‌نگدان به‌ پرۆژه‌ی یاسای به‌ پارێزگاكردنی هه‌ڵه‌بجه‌ و له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌رێمه‌كان و پارێزگاكانی په‌رله‌مانه‌وه‌ ئاماده‌ كراوه‌.

ئەمە لە کاتێکدایە،‌ بڕیار بوو شه‌وی‌ رابردوو په‌رله‌مانی‌ عێراق بۆ ده‌نگدان به‌ پرۆژه‌ی یاسای به‌ پارێزگاكردنی هه‌ڵه‌بجه‌ كۆببێته‌وه‌، به‌ڵام به‌هۆی ته‌واو نه‌بونی نیسابی یاسایی، كۆبوونه‌وه‌كه‌ هه‌ڵگیرا.

بڕیارە ئێوارەی ئەمڕۆ دەنگ بە پرۆژە یاسای بە پارێزگابوونی هەڵەبجە بدرێت

جێگری سەرۆكی پەرلەمانی عێراق ڕایگەیاند، دەنگدان لەسەر پرۆژە یاسای بە پارێزگابوونی هەڵەبجەمان خستە بەرنامەی كاری دانیشتنی سبەینێی پەرلەمان.

شاخەوان عەبدوڵا جێگری سەرۆكی پەرلەمانی عێراق لە بڵاوکراوەیەکدا ڕایگەیاند: “بە ڕەزامەندی سەرۆکی پەرلەمان و جێگری یەکەمی سەرۆکی پەرلەمانم وەرگرت بۆ ئەوەی دەنگدان لەسەر پرۆژە یاسایی بەپارێزگابونی هەڵەبجە بخرێتە بەرنامەی کاری پەرلەمانەوە بۆ دانیشتنی سبەی رۆژی سێشەمە”.

هاوکات بەرنامەی کاری دانیشتنی سبەینێ سێشەممەی پەرلەمانی عێراق بڵاو کرایەوە و کە یەکەم بڕگەی دانیشتنەکە دەنگدانە لەسەر (پرۆژەیاسای دامەزراندنی پارێزگای هەڵەبجە لە کۆماری عێراق).

پرۆژەیاساکە پێشتر خوێندنەوەی یەکەم و دووەمی بۆ کراوە و تەنیا دەنگدان لەسەری ماوە.

دانیشتنەکە کاتژمێر 8:00ـی شەو دەست پێ دەکات.

سبەینێ دەنگ لەسەر پرۆژە یاسای پارێزگای هەڵەبجە دەدرێت

شارەزایەكی كەشناسی عێراق پێشبینی دەكات كەشوهەوای رۆژانی جەژنی رەمەزانی پیرۆز باراناوی بێت.

عەلی جابر زیادی، شارەزای كەشناسی عێراقی لەبارەی كەشوهەوای رۆژانی جەژنی رەمەزان ڕایگەیاند، لە رۆژی یەكشەممەی داهاتووەوە كەشوهەوای هەرێمی كوردستان و پارێزگاكانی عێراق ناسەقامگیری و باراناوی دەبێت.

ئاماژەی بەوەشکرد، پێشبینی دەكرێت لە ناوچەكانی هەرێمی كوردستان بەتایبەتیش لە هەردوو پارێزگای هەولێر و دهۆك بارانی مامناوەند بۆ بەخوڕ ببارێت، بەڵام لە پارێزگاكانی ناوەڕاست و باشووری عێراق بارانەكە كەم و لە كاتی جیاوازدا دەبێت.
ئەوەشی خستەڕوو، كات و بڕی بارانبارینەكە لە شوێنێك بۆ شوێنێكی دیكە جیاواز دەبێت، واتە بارانەكە گشتگیر نییە.

ڕوونیشیکردەوە، سەرەڕای كەشوهەوای باراناوی، بەڵام پێشبینی دەكرێت پلەكانی گەرما كەمێك بەرزتر ببنەوە بەراورد بە رۆژانی رابردوو كە شەپۆڵێكی سەرما تەواوی ناوچەكانی گرتۆتەوە.

پێشبینی دەکرێت کەشوهەوای ڕۆژانی جەژنی ڕەمەزان باراناوی بێت

کۆمسیۆنی باڵا رایگەیاند، لە سبەینێوە پرۆسەی نوێکردنەوەی تۆماری دەنگدەران دەستپێدەکات و ماوەی یەک مانگ بەردەوام دەبێت.

ئەمڕۆ دووشەممە 24ی ئاداری 2025، جومانە غەلای، وتەبێژی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق لە بڵاوکراوەیەکدا رایگەیاند، لە کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانی عێراقدا بڕیاریان داوە کە رۆژی سێشەممە 25ی ئادار، دەست بە پرۆسەی تۆماری دەنگدەران بکرێتەوە.

باسی لەوەشکرد، پرۆسەکە ماوەی یەک مانگ و تا رۆژی 25ـی نیسانی 2025 بەردەوامی دەبێت.

ئەوەشی خستەڕوو، ئەو هاونیشتیمانیانەی کە یەکەم جارە دەنگ دەدەن، دەتوانن سەردانی بنکەکانی دەنگدان بکەن بۆ تۆمارکردنی ناوەکانیان.

ڕوونیشیکردەوە، لەو ماوەیەی کە دیاریکراوە هاووڵاتییان دەتوانن بنکەی دەنگدانی خۆیان بگۆڕنم هەروەها نوێکردنەوە و رەشکردنەوەی ناوی مردووەکانیش لە خۆ دەگرێت.

پرۆسەی نوێکردنەوەی تۆماری دەنگدەران دەستپێدەکاتەوە

عەلی یەرلیکایا ڕایگەیاند، لە ئیستانبووڵ 123 ئەفسەری پۆلیس لە کاتی خۆپیشاندانەکاندا برینداربوون.

ئەمڕۆ دووشەممە، عەلی یەرلیکایا، وەزیری ناوخۆی تورکیا لە بڵاوکراوەیەکدا رایگەیاند، لە ناڕەزایەتییەکانی سەراچهانە لە ئیستەنبووڵ 123 ئەفسەری پۆلیس لە کاتی خۆپیشاندانەکاندا برینداربوون.

ئاشکراشیکرد، هەروەها رێوشوێنی یاسایی لە دژی ئەو کەسانە بەردەوامە کە زیانیان بە موڵکی گشتی گەیاندووە و هێرشیان کردووەتە سەر پۆلیس. 
 
ڕوونیشیکردەوە، لە کاتی خۆپیشاندانەکاندا لە رۆژانی نێوان 19-23ـی ئاداردا هەزار و 133 کەس دەستبەسەرکراون.
 
وەزیری ناوخۆی تورکیا دەشڵێت، لە چەند رۆژی رابردوودا هەندێک بازنە هەوڵیان داوە بە خراپ بەکارهێنانی مافی کۆبوونەوە و رێپێوانی خۆپیشاندان، رێکوپێکی گشتی تێکبدەن.

وەزیری ناوخۆی تورکیا: زیاتر لە 100 ئەفسەری پۆلیس لە کاتی خۆپیشاندانەکاندا برینداربوون

دەستەی ڕاگەیاندن و پەیوەندییەکانی عێراق، باجی خستەسەر هەژماری کەسایەتییەکانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان و ئەوانەی فۆڵۆوەرس و هەواداری زۆریان هەیە و بڕی باجەکەش لە 100 هەزارەوە دەستپێدەکات.
ئەمڕۆ دوو شەممە، دەستەی ڕاگەیاندن و پەیوەندییەکانی عێراق، بە بڕیارێک باجی خستەسەر کەسایەتییە ناسراو و بلۆگەرەکانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان، بەتایبەت ئەو کەسانەی ژمارەی فۆڵۆوەرس و شوێنکەوتووەکانیان لە 100 هەزار زیاترە.
ڕوونکراوەتەوە، پێویستە ئەو بابەتانەی لە لایەن کەسایەتییەکانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانەوە بڵاودەکرێنەوە لەبەرژەوەندیی بینەران بن و بنەما ئەخلاقییەکان بپارێزن.
هاوکات، ڕێژەی باجی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان تایبەت بە کەسانی بەناوبانگ لە 100 هەزار دینارەوە دەستپێدەکات تا زیاتر، بڕی باج و ژمارەی فۆڵۆوەرس (شوێنکەوتوو)ش بەم جۆرەش دەبێت:

لە 100 هەزار بۆ 500 هەزار فۆلۆوەرس ساڵانە بە بڕی 250 بۆ 350 هەزار دیناری عیراقی.

لە 500 هەزار بۆ یەک ملیۆن فۆلۆوەرس ساڵانە بە بڕی 450 هەزار دیناری عیراقی.

لە یەک بۆ سێ ملیۆن فۆلۆوەرس ساڵانە بە بڕی 650 هەزار دیناری عیراقی.

لە سێ بۆ پێنج ملیۆن فۆلۆوەرس ساڵانە بە بڕی 850 هەزار دیناری عیراقی.

زیاتر لە پێنج ملیۆن فۆلۆوەرس ساڵانە بە بڕی یەک ملیۆن دیناری عیراقی.

هەژماری تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی کەسە بەناوبانگەکان باجی دەخرێتەسەر

وەزارەتی دارایی ڕایگەیاند، ڕێکارەکانی وەرگرتنی تەموویلی مووچەی مانگی سێ فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان لە قۆناغی کۆتایدایە. 

تیمی تەکنیکی لە وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێمی کوردستان لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند، ماوەی پێنج ڕۆژە تیمی تەکنیکی وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان بەمەبەستی تەواوکردنی ڕێکارەکانی ناردنی مووچەی مانگی ئازار لە شاری بەغدان.

ئەوەشی خستەڕوو، لە ئێستادا تیمەکە لەگەڵ فەرمانگەی بودجەو ژمێریاری وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵ لەقۆناغی تەواوکردنی ڕێکارەکانی وەرگرتنی تەموویلی مووچەی مانگی ئازاری فەرمانبەران و مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستانن.

ئاشکراشیکرد، سەرجەم ڕێکارەکان لە قۆناغی کۆتایدایەو چاوەڕێ دەکرێت لە نزیکترین کاتدا تەموویلی مووچەی مانگی ئازار لەلایەن وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵەوە بخرێتە سەر هەژماری بانکی وەزارەتمان.

سینەمای قەلەم

گەڕان بکە بۆ نوێترین فیلم و دراما جیهانیەکان لە سینەمای قەڵەم بە زمانی کوردی و بیانی

رۆژهەلاتی ناوەڕاست